کمک های اولیه

بهداشت وسلامتی

می دونید که سال1859 یه تا جر جوان سوئیسی به نام هانری دونان که در حین سفر تجاری برای عقد قرار داد با ناپلئون با جنگ بین ایتا لیا و اتریش مواجه شد که توی منطقه یک روستا به نام سولفورینو در حال انجام بود . اون که مثل ما ایرانیا آ دم توپی بود تجارت رو ول کرد و با تمام سرمایش به سر بازها کمک کرد و بعد هادر سال1863 با عث تا سیس نهاد های کمک رسانی به مردم در کشور های جهان شد البته این نهاد که شیر خورشید سرخ بود در سال 1302 در ایران با ریاست رضا پهلوی تا سیس شد( البنه ما مسلمونا قبا از اینکه این آ قا ی دونان به فکر بیفته توی مرام و دینمون از کمک به مردم صحبت شده برای مثال در غزوات گروهی از زنان به سرپرستی حضرت فاطمه(ص) به زخمیان رسیدگی می کردند).

 پس ما ایرانیا از نظرکمک های اولیه وفنون امداد و نجات از هیچ جای دنیا کم ندا ریم . پس با این همه حرف و حدیث که گفتم میریم سر اصل مطلب.

علائم حیاتی (بحثی که دقت در آن می تواند شما را تبدیل به یک حر فه ای کند )

وضعیت هوشیاری:

می تونیم بر سه حالت تقسیمش کنیم:1_هوشیار 2_کم هوش 3_بیهوش

راه تشخیص:علائم ظاهری مثل حرف زدن جواب به اعمال درد ناک

تنفس:(در دقیقه)

در افراد بالغ بالای 12 سال(20تا12)---کودکان بین یک ماه تا 12 سال(30تا15)---نوزادان از زمان تولد تا یک ماه(50تا25)

راه تشخیص:حرکت قفسه سینه و صدای حاصل از تنفش

ضربان قلب:

ضرباتی که در اثر انقباض و انبساط ما هیچه قلب به دیواره قفسه سینه وارد می شود.

راه تشخیص:صدای حاصل از ضربان قلب در قفسه سینه

نبض(در دقیقه):

ضرباتی که در اثر بر خورد خون به دیواره سرخ رگ به وجود می ایدو ما را در محل هائی خاص فشار را احساس می کنیم .

بالغین بیش از 12سال(100_60)---کودکان11تا8 سال(110_70)---کود کان5تا7سال(120_80)---کودکان4تا3(140_80)---شیر خوار1تا2 (150_90)

راه تشخیص:محل های احساس نبض که عموما جاهای که از سرخ رگ روی استخوان یا محل های سفت رد می شود و بهترین محل هااول نبض گردنی یاکاروتید --دوم نبض مچ دست یا رادیال و سوم نبض کشاله ران یا فمورال.

نکته:هیچگاه نبض را با انگشت شست لمس نکنید زیرا انگشت شست خودش نبض دارد و در محاسبه ما اشتباه ایجاد می کنه- بهترین انگشت انگشت اشاره است

فشار خون:

میزان فشاری که خون به دیواره سرخ رگ وارد می کندو البته میزان آن بسیار مهم است.

راه تشخیص:با استفاده از دستگاه فشار سنج که در آینده دقیقا کار با آن را آموزش می دم.

رنگ پوست:

شما فکر میکنید رنگ طبیعی پوست چه رنگیه؟؟؟(سفید-سیاه-زرد)

جالبه بدونید که رنگ پوست هر کس در حالت های طبیعی اون رنگ طبیعی پوست اونه و اگر وضعیت تنفس و گردش خون دچار کوچکترین مشکلی بشه رنگ پوست اونو نشون میده.

راه تشخیص:تغییر رنگ پوست بدن مثل زرد و یا کبود که در نقاط حساسی مثل زیر ناخون ها ولبها قابل دیدن هست .

مردمک چشم:(یه علامت توپ و مهم)

این مردمکه عجب کار توپی برای ما انجام میده . می دونید یه نجات گر زمانی که به یه صحنه حادثه میرسه چطوری می تونه با یک نگاه ساده و خیلی سریع فرق بین زنده ویا مرده ای که با )CPRاحیا قلبی تنفسی )هم بر نمی گرده رو تشخیص بده و راندمان کارشو بیاره بالا. آره درست حدس زدیدبا یه نگاه به مردمک چشم.

راه تشخیص:ببینید ما دو نوع مرگ داریم 1_مرگ فیزیولوژیک 2- مرگ بالینی اونائی که مرگ بالینی دارن قلب و یا تنفسشون از کار افتاده یا اصطلاحا ارست کرده و این امکان هست که با CPRبرگرده(خوب شایدم بد شانسی بر نگرده).

اما مرگ بالینی مرگی هست که مغز مرده و دیگه با کمک های اولیه نمی تونیم به اون کمکی بکنیم و باید وقت وانرژی رو رو ی اونای دیگه صرف کنیم.

 اگر توی این علائم حیاتی دقت کنید و یه کم انصاف داشته باشیدمطمعنم ناخواسته می گید((تَبارک الله فی احسن خالقین)).

خفگی ها:

من یه عقیده ای دارم که به شاگردانم همیشه یادآوری می کنم و حرف من اینه که (اگر می خواهی در رابطه با یک مورد استاد بشی یعنی به تمام موارد اون آ گاه باشی که اگر مشکلی پیش امد به راحتی دلیل اصلی رو پیدا کنی و از ریشه اونو حل کن باید که خفگی هاست.

خوب می دونید دلیل اصلی خفگی ها مصدود شدن راه های تنفسی است که اگر ما سعی کنیم عامل خفگی رو از بین ببریم مشکل حل می شه

حالا با مثال مشکلات در خفگی ها و کمک های اولیه اون رو آموزش می دیم.

دارید تو یه کوچه مثل خانی حرکت می کنیدکه می بینید یه نفر رو زمین افتاده و خفه شده(حتما انتظار ندارید که عین فیلمای 40سال پیش به شما الهام بشه که طرف خفه شده و یا خودش که بیهوش شده بلند شه به شما بگه که با یک دونه شکلات خفه شده) شما باید از علائم   حیاتی که قبلا برای شما توضیح دادم بفهمید که خفه شده و کی (به رنگ پوست دقت کنید که شدت و مدت خفگی رو توضیح می ده)خوب ما با نگاه کردن به حساست تری نقاط در برابر کمبود هوا و اکسیژن(رنگ زیر ناخون ها و کبودی لب ها‍)این تشخیص ها رو می دیم: برا ی آغاز عملیات  خارج کردن شکلات (ما این تشخیص رو از پوست شکلات که هنوز توی دست فرد هست ویا بوی دهان ویا حتی سئوال از همراهان اون) میدهیم خوب راه های معمول که برای افراد خفه شده یا در حال خفگی به کار میره به قرار زیره:

_ خوردن آب برای لقمه های که در محل اپی گلوت یا همان دو راهی نای و مری گیر کرده اند

_ بغل فرد قرار می گیریم و یک دست رو از بغل روی شکم فرد می گزاریم و فرد رو روی دستمو ن به سمت جلو حول می دهیم و با نرمی کف دست بین دو کتف اون ضربه می زنیم.

_ هایم لیخ : این روش خوب و کار آمدکه به دو شکل برای مصدومان خوابیده و ایستاده انجام می شود .

چگونگی عملکرد این روش :(اول باید یگویم که بر ای اینکه مانور ما با موفقت انجام بپذیره باید اول داخل دهان مصدوم را چک کنیم و سپس سر اون رو به یک سمت می خوابانیم و دهان اون رو باز می گزاریم که عامل مصدود کننده هنگام خروج خود به مشکلی بر نخورد)ما با فشاری که به صورت 45 درجه بین ناف و زاعده کزیفوئید یا همان جناق سینه ایجاد می کنیم که فشار حاصل از مانور هایم لیخ ما به اعماء واحشاء داخل شکم وارد می شود سپس این فشار به پرده دیافراگم و شش ها منتقل می شودکه به مثال ظرفی می ماند که در ب آن را یک چوب پنبه مصدود کرده باشد و با فشار شما به بطری هوا در هنگامی که خارج می شود جسمی را که مسیر را مصدود کرده پس می زند.البته این روش هم یعنی مانور هایم لیخ برای افرادی که هنوز هوشیار هستند و یا ایستاده اند وجود داردکه از نظر مکانیزم و محل همان جاکه گفتیم قرار دارد اما به توجه به این نکات که ما باید از پشت به مصدوم بچسبیم به طوری که پا ها وسرو سینه ما کاملا به شخص چسبیده باشد که زمانی که مانور هایم لیخ را اجرا می کنیم هیچ فاصله ای با عث اتلاف نیرو ی ما و پا ئین آوردن ضریب اطمینان ما نشودوالبته دستها باید مشت باشد والبته مصدوم باباز کردن دهان به ما کمک کند. پس به همین آ سانی یک نفر از مرگ قطعی نجات پیدا می کند.

 CPR

 این کلمه به معنی احیاء قلبی و ریوی می باشد . زمانی که به دلیل صدمات عصبی یا بیمار ی ویا ضربه و حوادث مختلف این دو عضو اصلی بدن یعنی قلب و ریه از کار افتادند ما با یک سری مجموعه اعمال سعی در انجام کار قلب و ریه ها داریم تا آنها توانائی کار مجدد را به دست بیاورندو البته به زبان شیرین فارسی و در حقیقت یعنی زندگی و به شکلی زنده کردن آدم مرده

(جلَ الخالق مگه می شه)آره حق دارید که بگیدمگر می شود آدم مرده رو دوباره زنده کر د باید بگم بله و باید بدانید در علم پزشکی دو نوع مرگ

وجود دارد 1- مرگ ظاهری یا بالینی 2- مرگ حقیقی

1- مرگ ظاهری یا بالینی به مرگی گفته می شود که فقط قلب (سیستم گردش خون ) و شش ها(سیستم تنفسی ) از کار افتاده باشد و به مغز صدمه ای وارد نشده و هنوز سلول های مغزی زنده باشند.

2- مرگ حقیقی که ادامه مرگ مغزی می باشدبه معنای از بین رفتن سلول های ماهیچه قلب و شش ها و مغز یا مرگ مغزی است که البته ما به عنوان امداد گر برای این افراد که در مراحل اولیه مرگ مغزی نیاز به دستگاه و احیاء مغزی دارند (CCPR) کار خاصی نمی توانیم انجام دهیم

خوب تا اینجا فهمیدیدکه CPR چه کار است و به درد چه کسایی میخوره پس خوب دقت کندید :

ببینید ما برای اینکه CPR انجام بدیم باید اول یه مجموئه اقدامات اولیه رو انجام بدیم تا تا ضریب اطمینان کارمون بالا بره برای شروع کار باید سه مرحله اصلی رو انجام بدیم:

Airway:باز کردن راه های هوای باید چک کنید که که آیا مسیر عبور تنفس باز است یا خیر و انجام این عمل که سر رو کمی به سمت عقب بکشیم و گردن هم کمی بالا قرار گیرد چون ماهیچه های زبان در هنگام بیهوشی به سمت عقب حرکت می کنند و راه تنفسی مصدود می شود و ما با اینکا ر ماهیچه ها رو به سمت عقب می کشیم و پس اولین مشکل به همین سادگی حل شد

Breathing:برقراری تنفس

ما در این مرحله با تنفس مصنوعی سعی در بالا بردن اکسیژن خون میکنیم(پائین تر به طور کامل تنفس مصنوعی رو آموزش می دم)

Circulation:برقراری گردش خون

ماساژ قلبی و تنفس مصنوعی:

ماساژ به فشار های ما که عمود بر قفسه سینه به عمق 3 تا 4 سانتی متر به مصدوم وارد میشه می گن و تعداد این دو عمل بسته به یک یا دو امداد گر بودن متفاوت است.

تعداد امداد گر برای CPR

تنفس مصنوعی

ماساژ قلبی

1- امدادگر

2 تنفس در هر دور

15 ماساژدرهر دور

2- امدادگر

1 تنفس در هر دور

درشیوه جدیدآنقدرکه فردماساژورخسته شود

چگونگی تنفس مصنوعی:

_ تنفس مصنوعی به صورت دهان به دهان(برای افراد بالغ )

_ تنفس دهان به بینی(افرادی که به هر دلیل نمی توان از طریق دهان به آنها تنفس داد)

_ تنفس دهان به دهان و بینی(برای نوزادان کودکان که اندام صورت کوچکی دارند)

در هنگام تنفس مصنوعی باید دقت کنید که آیا قفسه سینه بالا می رود یا نه و از صحت تنفس تان مطمئن شود .

توجه:

در تنفسی که به نوزادان می دهید حتما با ید دقت داشته باشید که باید در ریه نازک و حساس آنها به آرامی فوت کرد و هر گونه فشاری در هنگام تنفس باعث ترکیدن ریه های حساس نوزادان و یا کودکان می شود.

ماساژ قلبی:

ما با ماساژی که به قلب می دهیم سعی داریم که کار انقباض و انبساط قلب(یعنی عمل پمپاژ خون در رگ های بدن) را انجام دهیم.

محل ماساژ:

محل ماساژ در بالغین از زائده خنجری شکل قفسه سینه یا همان گزیفوئید سه انگشت بالا تر است که اگر ما وسط قفسه سینه را به سه قسمت مساوی تقسیم کنیم حد فاصل 3/1 تحتانی با 3/2 فوقانی محل ماساژ قلبی ماست.

البته در کودکان و نوزادن عمق و محل ماساژ فرق می کند که در مورد محل ماساژ بهتر است بدانیدکه در نوزادان دقیقا وست جناق سینه محل ماساژ ماست.

عمق ماساژ:

در افراد بالغ عمق ماساژ ما 3 تا5سانتی متر خواهد بود (نترسید این مقدار زیاد نیست . دنده های ما درقسمت وسطی قفسه سینه حالت غزروفی و ارتجاعی زیادی دارد و فشار شما را تحمل می کند).

و در کودکان5/2 تا 5/3 سانتی متر و در نوزادان 5/1 تا 5/2 سانتی متر باید باشد.

نحوه قرار گرفتن دست هاو چگونگی ماساژ:

با دقت به عکس زیر می بینید که دست ها کاملا عمود به قفسه سینه و گشیده هستند.د در فشاری که به صورت منظم وارد می شود از کمر امداد گر نا شی می

شود نه از دستان یا کتف امداد گر.

مطالب تکمیلی در بحث CPR:

باید بدانید که برای صحت عمل احیاء قلبی تنفسی اعمال زیر را حتما انجام دهیم:

_ زیر پشت مصدوم کاملا سفت باشد و مصدوم روی تخت یا محل نرمی قرار نگرفته باشد.

_ پشت کمر مصدوم ساف باشد و به سمتی شیب نداشته باشد که فشلر ماساژ ما را منحرف کند.

_ پیراهن یا لباسی که مصدوم به تن دارد باید باز شود که قطر پارچه یا دگمه و زیپ لباس خللی در کار ما به وجود نیاورد.

_ بهتر است که پا های مصدوم از قلب وی بالا تر قرار گیرد تا حجمی از خون که در پا ها قرار دارد به سمت قلب بیاید و در فشار لازم خون به ما کمک کند.

_ علائم صحت CPR:

همان طور که گفتیم یکی از علائم نرسیدن خون اکسیژن دار به اندام بدن سیانوز کردن

و یا کبود شدن ناخون ها و لبها است و همین طور هم می توان از علائم صحت کار ما که تا مین خون اکسیژن دار است . باز گشت رنگ طبیعی به اندام حساس بدن باشد.

اینم مبحث جالب CPR منتظر سئوالات و نظرات سازنده شما هستم

پانسمان - بانداژ _ آتل بندی

پانسمان

اول بگم که تعریف پانسمان به آموزش اون کمک می کنه و حتما میدونید که پانسمان به پوششی گفته می شه که برای جلوگیری از رسیدن گرد وغبار و آلودگی به زخم استفاده میشه و جذب کننده خون و ترشهات ناشی از زخم هم هست و مهمترین کاری که ما به عنوان امداد گر باید از این ویژگی پانسمان به خوبی استفاده کنیم اون

جلوگیری از خون ریزی است که بسته به نوع کار کرد ما می توانیم انواع خونریزی را  به کمک پانسما ن مناسب بند بیاریم .

من متمعنم که شما پانسمان یا به تعریفی ساده تر پیچیدن یک پارچه تمیز با اندازه وشرایط مناسب رو به دور محل زخم واردید و فقط باید یک سری مسائلی مثل :

زیبایی یا همان منظم بودن: (نیاید پانسمان به شکلی باشد که بعد کمی حرکت از هم گسسته شود و این امر ففقط با منظم و مرتب بستن پانسمان حل می شود .

_ اندازه پانسما ن:باید به حد کافی باشد.البته نه به اندازه ای که اضافه آن مزاحم باشد و یا که آنقدر کم.

_ تست پانسمان :میدانید پانسمان های که توسط افراد کم اطلاع انجام می شود تا کنون با عث قطع چند عضو شده است من به شخصا شاهد این بودم که دست یک کودک که توسط گیر مالی بسته شده بود چگونه فاسد شده و می بایست قطع شود .

بهتر است بدانید که میزان فشاری که در اثر محکم بودن پانسمان ایجاد می شود باعث نرسیدن خون به عضو و مرگ سلول های ان ناحیه از اعضا می شود .

و برای تست پانسمان شما باید بعد از بستن چند دور اول نبض پائین تر از محل پانسمان را لمس کنید و اگر شدت نبض به صورت عادی بود که فشار شما به اندازه کافی ست و گر نه شما با ید پانسمان را شل تر کنید و البته بعد از بستن پانسمان شما باید اندام پائین تر را چک کنید که ایا کبود یا ورم نکرده باشد .

نکته اصلی:

نکته اصلی در این بخش این است که چگونه به وسیله پانسمان باید از خون ریزی ها جلوگیری کنیم . ما در خونریزی های شدید به وسیله پانسمان فشاری در محل زخم باعث بند آمدن خونریزی میشویم

پس پانسمان فشاری را به شکل صحیح در ذهن داشته باشید.

بانداژ:

ما در ایران عموما بانداژ را در همان پانسمان می دانیم در صورتی که بانداژ مکمل و پوششی برای پانسمان است

پاندا ژ پوششی است که نتنها روی پانسمان قرار می گیردکه از آلودگی پانسمان جلوگیری کند و از عبور خون و الودگی از پانسمان به بیرون جلوگیری میکند بلکه با بانداژ ما می توانیم آتل بندی هم بکنیم و یا برای فیکس یا ثابت کردن آتل به کار میرود .

 ***** یک نجاتگر باید فرد کاملی از هر نظر باشد *****