امام على علیه السلام:
ما جَفَّتِ الدُّموعُ إلّا لِقَسوَةِ القُلُوب وَ ما قَسَتِ القُلُوبُ إلّا لِکَثرَةِ الذُّنوبِ.
چشمها خشک نمی شود مگر به خاطر قساوت قلب و دلها قساوت پیدا نمی کند مگر به سبب زیادی گناه
(وسائل الشیعه ج76 ص45)
درجات قساوت
قلب
یکی از حساس;ترین اعضاء بدن انسان است؛ که قابلیتهای اعجاب انگیزی در آن
نهفته شده است. از جمله ی آن قابلیت ها اینست که قلب، در برابر عواطف
انسانی تغییر پذیر بوده و بنا به شرایط و موقعیتی که برای انسان پیش می
آید، میتواند نرم یا سخت گردد؛ و حتی این نرمی و سختی هم، دارای درجات
متفاوتی بوده؛ تا جایی که دل انسان از شدت قساوت می میرد. قرآن کریم، این
درجات را با تمثیلی زیبا بیان کرده است:[7]
«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُکُمْ ... فَهِیَ کَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً...»
«سپس دلهاى شما سخت شد... همچون سنگ، یا سختتر!...»
أ. «وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ»
«چرا که پارهاى از سنگها مى شکافد، و از آن نهرها جارى مىشود»
ب. «وَ إنَّ مِنْها لَما یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ»
«و پارهاى از آنها شکاف برمىدارد، و آب از آن تراوش مىکند»
ج. «وَ إِنَّ مِنْها لَما یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ ...»[8]
«و پارهاى از خوف خدا به زیر مىافتد ...»
خداوند
در این آیه با تمثیل زیبایی، به بیان شدّت و درجه ی قساوت مردم یهود،
اشاره کرده و بیان میکند که قلب در شدت قساوت به درجه ای میرسد که حتی از
سخت ترین سنگها هم، سخت تر میشود. نه اینکه چشمه ی عواطف و علم از آن نمی
جوشد، و قطرات محبت از آن تراوش نمىکند؛ بلکه هرگز از خوف خدا، دلِ انسان
سنگدل به طپش نمی افتد. این تهدیدى است سربسته، براى این جمعیت بنى اسرائیل
و تمام کسانى که خط آنها را ادامه مىدهند.[9]
============================================
[7]. طالقانى، سید محمود؛ پرتوى از قرآن، تهران، شرکت سهامى انتشار، 1362ش، چاپ چهارم، ج1، ص 202.
[8]. بقره/74.
[9] . پرتوى از قرآن،ج1، ص 306.
سلام عزیزم ..
قلب جایگاه عشق است و محبت ! که اگر کوتاهی بشه در رفتارها و عملکردها و در تشخیص درست و غلط از هم .. جای این زیبایی ها را سیاهی و تباهی می شود و نتیجه اش می شود سقوط نه صعود !
همیشه سخنان حضرت علی به دل میشینه ! حتی اگه اون رو بارها شنیده باشی.
ممنونم برای این پست ارزشمند .. عجیب دوستش دارم.
سلام دوست نازنین
ذات انسان با فراموشی آمیخته وکلام بزرگان ما هم تذکر است و سراسر یاد! ممنون از حضورت عزیز!