بهار بی خزان

مذهبی - اجتماعی - ادبی

بهار بی خزان

مذهبی - اجتماعی - ادبی

مناظره امام جواد(ع) با یحیی ابن اکثم

مناسبت ها





نقل شده است که پس از آنکه مأمون، دخترش ام الفضل را به امام جواد ـ علیهالسّلام ـ تزویج کرد، در مجلسی که مأمون و امام ـ علیهالسّلام ـ و یحیی بن أکثم و گروه بسیاری از علماء در آن حضور داشتند، یحیی به امام ـ علیهالسّلام ـ رو کرد و پرسید، روایت شده است که جبرئیل به حضور پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ رسید و گفت: «یا محمّد! خداوند به شما سلام میرساند و میفرماید:   من از ابوبکر راضی هستم، از او بپرس که آیا او هم از من راضی است؟1

نظر شما درباره این حدیث چیست؟

امام ـ علیهالسّلام ـ فرمودند: ... کسی که این خبر را نقل میکند باید خبر دیگری را نیز که پیامبر اسلام در حجَّه الوداع بیان کرد، از نظر دور ندارد. پیامبر ـ صلیالله علیه و آله ـ فرمود: «کسانی که بر من دروغ میبندند، بسیار شده‌اند و بعد از من بسیار خواهند بود، هر کس به عمد بر من دروغ ببندد، جایگاهش در آتش خواهد بود. پس چون حدیثی از من برای شما نقل شد، آن را به کتاب خدا و سنّت من عرضه کنید، آنچه را که با کتاب خدا و سنت من موافق بود، بگیرید و آنجه را که مخالف کتاب خدا و سنّت من بود، رها کنید»، امام جواد ـ علیهالسّلام ـ افزود: این روایت (درباره ابوبکر) با کتاب خدا سازگار نیست، زیرا خداوند فرموده است: «ما انسان را آفریدیم و میدانیم در دلش چه چیز میگذرد و ما از رگ گردن به او نزدیکتریم.2  


آیا خشنودی و ناخشنودی ابوبکر بر خدا پوشیده بوده است تا آن را از پیامبر بپرسد؟! آیا عقلاً این روایت قابل قبول است؟» یحیی گفت: روایت شده است که: «ابوبکر و عمر در زمین، مانند جبرئیل و میکائیل در آسمان هستند».
حضرت فرمود: «درباره این حدیث نیز باید دقت شود؛ چرا که جبرئیل و میکائیل دو فرشته مقرّب درگاه خداوند هستند و هرگز گناهی از آن دو سر نزده است و لحظه
ای از دایره اطاعت خدا خارج نشدهاند، ولی ابوبکر و عمر زمانی مشرک بودهاند، و هر چند پس از ظهور اسلام مسلمان شدهاند، اما اکثر دوران عمرشان را در شرک و بت پرستی سپری کردهاند، بنابراین محال است که خدا آن دو را به جبرئیل و میکائیل تشبیه کند.

یحیی گفت: «همچنین روایت شده است که: ابوبکر و عمر دو سرور پیران اهل بهشتند».3 درباره این حدیث چه میگویید؟

حضرت فرمود: «این روایت نیز محال است که درست باشد، زیرا بهشتیان همگی جوانند و پیری در میان آنان یافت نمیشود (تا ابوبکر و عمر سرور آنان باشند!) این روایت را بنی‌امیه، در مقابل حدیثی که از پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ درباره حسن و حسین ـ علیها‌السّلام ـ نقل شده است که «حسن و حسین دو سرور جوانان اهل بهشتند» جعل کردهاند.

یحیی گفت: «روایت شده است که «عمر بن خطاب چراغ اهل بهشت است». حضرت فرمود: «این نیز محال است؛ زیرا در بهشت، فرشتگان مقرب خدا، آدم، محمد ـ صلیالله علیه و آله ـ و همه انبیا و فرستادگان خدا حضور دارند، چطور بهشت با نور اینها روشن نمیشود ولی با نور عمر روشن میگردد؟!

یحیی اظهار داشت: «روایت شده است که عمر هر چه گوید، از جانب مَلَک و فرشته میگوید.

حضرت فرمود:... ابوبکر، با آنکه از عمر افضل است، بالای منبر میگفت: من شیطانی دارم که مرا منحرف میکند، هر گاه دیدید از راه راست منحرف شدم، مرا به راه درست باز آورید.

یحیی گفت: «روایت شده است که پیامبر فرمود:‌ «اگر من به پیامبری مبعوث نمیشدم، حتماً عمر مبعوث میشد .4

امام فرمود: «کتاب خدا (قرآن) از این حدیث راستتر است»، خدا در کتابش فرموده است:

«به خاطر بیاور هنگامی را که از پیامبران پیمان گرفتیم، و از تو و از نوح...5 از این آیه صریحاً بر میآید که خداوند از پیامبران پیمان گرفته است، در این صورت چگونه ممکن است پیمان خود را تبدیل کند؟

هیچ یک از پیامبران به قدر چشم بر هم زدن به خدا شرک نورزیدهاند، چگونه خدا کسی را به پیامبری مبعوث میکند که بیشتر عمر خود را با شرک به خدا سپری کرده است؟! و نیز پیامبر فرمود: «در حالی که آدم بین روح و جسد بود (هنوز آفریده نشده بود) من پیامبر شدم.

باز یحیی گفت: روایت شده است که پیامبر فرمود: «هیچگاه وحی از من قطع نشد، مگر آنکه گمان بردم که به خاندان خطّاب (پدر عمر) نازل شده است»، یعنی نبوت از من به آنها منتقل شده است.

حضرت فرمود: این نیز محال است، زیرا امکان ندارد که پیامبر در نبوّت خود شک کند، خداوند میفرماید: «خداوند از فرشتگان و همچنین از انسانها رسولانی بر میگزیند6 (بنابراین با گزینش الهی، دیگر جای شکی برای پیامبر در باب پیامبری خویش وجود ندارد).

یحیی گفت: «روایت شده است که پیامبر ـ صلیالله علیه و آله ـ فرمود: «اگر عذاب نازل میشد کسی جز عمر از آن نجات نمییافت».

حضرت فرمود: این نیز محال است، زیرا خداوند به پیامبر اسلام فرموده است: «و مادام که تو در میان آنان هستی، خداوند آنان را عذاب نمیکند و نیز مادام که استغفار میکنند، خدا عذابشان نمیکند7

بدین ترتیب تا زمانی که پیامبر در میان مردم است و تا زمانی که مسلمانان استغفار میکنند، خداوند آنان را عذاب نمیکند.8





منابع :

-1 علامه امینی در کتاب الغدیر (ج5، ص321) مینویسد: این حدیث دروغ و از احادیث مجعول است.
-2ولقد خلقنا الإنسان و نعلم ما تولوسُ به نفسُهُ و نحنُ أقربُ إلیه من حَبل الوَرید (سوره ق: 16).
-3علامه امینی این حدیث را از بر ساختههای «یحیی بن عنبسه» شمرده و غیر قابل قبول میداند، زیرا یحیی شخصی جاعل حدیث و دغلکار بوده است. (الغدیر، ج5، ص229.) «ذهبی» نیز «یحیی بن عنبسه» را جاعل حدیث و دغلکار و دروغگو میداند و او را معلوم الحال شمرده و احادیثش را مردود معرفی میکند (میزان الاعتدال، الطبعه الأولی، تحقیق: علی محمد البجاوی، دار احیاء الکتب العربیه، 1382 هـ.ق، ج4، ص40.)
-4 علامه امینی ثابت کرده است که راویان این حدیث دروغگو بودهاند (الغدیر، ج5، ص312و 316)
-5 «وَ إذْ أخَذْ نا مِنَ الّنبییّن میثاقَهُم وَ مِنْکَ وَ مِن‎ْ نوحٍ....» (سوره احزاب : آیه 7).

-6 «اللهُ یَصْطفی مِنَ الملائِکهُ رُسلاً ومن النّاس» (سوره حج آیه 75)

-7 «و ما کانَ الله لِیُعَذِّ بَهُمْ وَ أنْتَ فیهِم، و ما کانَ اللهُ مُعَذِبَهُم‎‎ْ وَ هُمْ یَسْتَغْفِرونَ» (سوره انفال آیه: 33).

-8احتجاج، طبرسی، نجف، المطبعه المرتضویه، ج2، ص247، مجلسی، بحارالانوار، المکتبهالاسلامیه، ج50، ص

حضرت فرمود: این هم محال است، چرا که خداوند مى‏فرماید: «خداوند تا تو (پیامبر) در میان آن‏ها باشى، آن‏ها را عذاب نخواهد کرد و مادامى که به درگاه خدا توبه و استغفار کنند، [باز هم] آن‏ها را عذاب نخواهد کرد.» (8) مى‏بینید که براى نزول عذاب دو مانع ذکر شده است و لا غیر؛

1. وجود مبارک پیامبر صلى الله علیه و آله در بین مردم .

2. توبه و استغفار مردم. (9)

انجام چنین مناظره‏اى و پیروزى امام جواد علیه السلام چند پیامد مثبت داشت:

1. با توجه به این که امام جواد علیه السلام در خردسالى به امامت رسید، عباسیان فکر مى‏کردند او از نظر علمى ناتوان است و از این رو با ترتیب چنین مناظراتى سعى مى‏کردند شخصیت ایشان را خورد کنند . پیروزى امام در مناظره با پاسخ‏هاى قاطع و روشنگر، هر گونه شک و تردید را در مورد پیشوایى او و نیز اصل امامت از بین برد.

2. این مناظره خط بطلانى بر بسیارى از احادیث جعلى کشید. احادیثى که به دستور حاکمان غاصب و براى تثبیت ‏حکومت غصبى آنان توسط عده‏اى انسان خود فروخته جعل شده و موجب انحراف در امت اسلامى بود.

 


1) ر . ک: طبرسى، اعلام الورى، (تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم) ص‏344، بعضى ولادت آن حضرت را در ماه مبارک رمضان سال 195 مى‏دانند . ر . ک: شیخ مفید، الارشاد، (قم، مکتبة بصیرتى) ص‏316 .

2) محمد باقر مجلسى، بحار الانوار، (مکتبة الاسلامیة)، ج‏50، ص‏15 .

3) الصواعق المحرقه، (قاهره، مکتبة القاهره، چاپ دوم، 1385 ه . ق)، ص ‏205 .

4) شبلنجى، نور الابصار، (قاهره، مکتبة المشهد الحسینى)، ص‏161 .

5) احمد طبرسى، الاحتجاج، (قم، انتشارات اسوه، چاپ اول، 1413)، ج‏2، ص‏481 .

6) «و لقد خلقنا الانسان و نعلم ما توسوس به نفسه و نحن اقرب الیه من حبل الورید.»

7) احزاب/7، «و اذ اخذنا من النبیین میثاقهم و منک و من نوح و ابراهیم و موسى و عیسى ابن مریم و اخذنا منهم میثاقا غلیظا.»

8) انفال/33 .

9) احتجاج، (پی:

مجله مبلغان، شماره33 ، سیدجواد حسینى

 

نظرات 3 + ارسال نظر
فاطمه سه‌شنبه 25 مهر‌ماه سال 1391 ساعت 10:34 ق.ظ http://deleman43.blogsky.com/

گفتم به عارفی که گدایی کجا کنم ؟
گفت : برو به طوس بگو یا اباالجواد (ع)...

سلام
برایتان زیارت همراه با معرفت مولایمان را آرزومندم.

وروجک سه‌شنبه 25 مهر‌ماه سال 1391 ساعت 09:17 ب.ظ

سلام رها جان
همیشه حسرت یه معرفت هرچند کوچیک نسبت به ائمه علیهم السلام به دلم مونده.
با اینکه میدونم دستیابی به این معرفت ملزوم ترک گناه هست
ولی چه کنم که بال پرواز برای رهایی از گناه هم ندارم
ممنون از مطلب آموزنده ات رها جان
خوش به حالت مشهد هستی
دلم هوای اونجا رو داره

سلام دوست خوبم
صحنه جان ما همیشه درکشمکش خیر وشر و وسوسه های شیطان است.به قول بزرگی هر چه انسان ایمانش بیشتر باشه تلاش شیطان برای وسوسه کردن وگرفتن ایمانش بیشتر می شود .هر چه کالا قیمتی تر طمع دزد بیشتر ! پس باید از وسوسه های شیطان نترسیم وبه خدا پناه ببریم وفقط وفقط مطابق رضای او واهل بیت رفتار کنیم که ان شاالله خودشان از ما دستگیری می کنند.
موقع زیارت از طرف شما هم سلام رسوندم.

هنگامه سه‌شنبه 25 مهر‌ماه سال 1391 ساعت 10:04 ب.ظ http://hengameharjomand.blogsky.com/

شهادت امام نهم را به شما تسلیت میگم

من هم به شما تسلیت می گم دوست عزیز !

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد